“Čudotvorne moći” terapije uz pomoć konja u klubu “Kentaur”
Program terapije uz pomoć konja podrazumijeva oblik (re)habilitacije u kojem se koriste kapaciteti korisnika, konjski pokret i širok raspon metoda i tehnika iz područja neuromišićne, senzomotorne, psihosocijalne i edukacijske rehabilitacije za ostvarivanje kognitivnih, motoričkih, socijalnih, emocionalnih i bihevioralnih ciljeva.
Područje terapije i aktivnosti pomoću konja čine fizioterapeutska obrada i tretman/hipoterapija, defektoloska obrada i tretman, logopedska obrada i tretman, socijalno pedagoška obrada i tretman, psihološka obrada i tretman i radna terapija. Prednost tretmana se oglda u multidisciplinarnom pristupu fokusiranom na objektivne specifične ciljeve koji se postavljaju individuano za svkog korisnika.
Sve navedeno objašnjava nam Slavica Kecman, diplomirani fizioterapeut i terapeut za terapije uz pomoć konja koje obavlja u Konjičkom klubu “Kentaur” u Romanovcima.
“Terapija pomoću konja jest komplementarna terapija, a sastoji se od strategija i tretmana koje terapeut koristi unutar svoga polja stručnosti. Kao takva, ona zahtijeva sprovođenje isključivo od strane stručnih osoba koje poznaju profesionalne standarde prakse i edukovani su za provođenje ovog oblika terapije. Radi se o terapijskom postupku u kojem se za korisnika izrađuje individualini program rada s postavljenim i jasno definisanim specifičnim terapijskim ciljevima, koji moraju biti mjerljivi. Opisom izabranih metoda, postupaka, mjera i vrsta podrške, opreme, rekvizita, materijala i učila. Sve aktivnosti moraju biti pravilno dozirane. Neizostavna je i kontinuirana evaluacija samog programa te praćenje napretka korisnika. Sve aktivnosti se dokumentuju i bilježe”, priča nam Kecman.
Odabir konja
Kecman objašnjava da je neizostavni dio terapijskog tima terapijski konj i napominje da svaki konj nije i ne može da bude tarapijski konj.
Kaže da se odabir konja vrši na osnovu temperamenta, ćudi, impulse kretnje, starosti, građe, kondicije, nakon čega slijedi obuka konja, koju je potrebno da sprovodi edukovano lice. U zavisnosti za koje terapijske namjene će konj da se koristi, kaže, terapeut vrši odabir i obuku konja. Terapije pomoću konja dijele se s obzirom na stručnjake koji ih provode i njihovo područje rada.
“Kada govorimo o hipoterapiji ono što je posebno bitno i što izdvaja ovaj oblik tretmana od drugih fizioterapijskih tretmana jeste jedinstveni 3D (trodimenzionalni) pokret koji konj ima. Prenos oscilatornih 3D impulse sa konja na karlicu jahača zavise od: anatomije konja, fiziologije, ritma, brzine, smjera kretanja konja i kao najbitnija stavka pravilnog odabira položaja korisnika na konju.
Kako počinje terapija?
Kecman pojašnjava da su indikacije za TPK brojne s obzirom na značaj ove terapije kod velikog broja najrazličitijih bolesti, stanja i poremećaja.
“Kako bi se uključilo u program potrebno je da se zakaže prvi pregled, na ovom pregledu naš stručni tim će pregledati prethodnu medicinsku dokumentaciju, uzeti detaljnu anamnezu, utvrditi eventualno postojanje kontraidikacija za ovaj oblik tretmana i sprovesti inicijalno testiranje i procjenu. Nakon toga se kreira individualni plan i kreće sa sprovođenjem tretmana”, priča Kecman.
Dodaje da je osnovni cilj ovih tretmana postići maksimalno moguću funkcionalnu nezavisnost korisnika.
Terapije uz pomoć konja (TPK) i Aktivnosti uz pomoć konja (APK)
Kecman nam je objasnila i kako je termin terapijskog jahanja odvojen od aktivnosti uz pomoć konja.
“Termin TPK se prije koristio i obuhvatao je i terapiju i rekreaciju za djecu s teškoćama u razvoju i osobe s invaliditetom. Međutim, zemlje u svijetu su prepoznale konfuziju koji ovaj termin stvara pošto je bilo nužno odvajanje terapije od rekreacije radi same sprovedbe i transparetnosti postojećih programa, korisnika koji on obuhvata i na kraju osoba koje ga sprovode.
Stoga su uvedeni pojmovi “terapija pomoću konja” (eng. “equine-assisted therapy”) i aktivnosti pomoću konja koja obuhvata ostale aktivnosti s konjem i u konjskom okruženju koje nisu terapija već podrazumijevaju sportsko i rekreativno jahanje za djecu s teškoćama u razvoju i osobe s invaliditetom i psihosocijalne i pedagoške aktivnosti uz pomoć konja kod kojih nije potrebno definisati specifične ciljeve.
Tu nam je cilj socijalizacija, druženje, kvalitetno i svrsishodno sprovođenje slobodnog vremena, usvajanje novih znanja i vještina. Pored individualnog pristupa ove aktivnosti mogu da se sprovode grupno i u paru.
Ovo je zvanična terminologija međunarodne krovne organizacije H.E.T.I. I European Equine Facilitated Therapy Network (EEFTN) koja je podržana od H.E.T.I., a čiji su članovi naši članovi stručnog tiima. Pomenutu terminologiju kao i propisane standarde za izvođenje prograama TPK I APK su u obavezi da poštuju sva pravna i fizička lica koja su se specijalizovala za sprovođenje ove vrste usluge”, pojašnjava sagovornica.
Konjički klub “Kentaur”
Konjički klub “Kentaur” je nevladina, neprofitna organizacija osnovana u aprilu 2017.g koja se pored sportskog i rekrativnog jahanja bavi i sprovođenjem terapije i aktivnosti uz pomoć konja te u svom timu ima edukovan kadar za pružnje ove vrste usluge, koji posjeduje dugogodišnje iskustvo u radu sa licima sa invaliditetom i razvojnim poteškoćama.
“Trudimo se da uključimo što veći broj korisnika kroz projkte i na taj način učinimo ovaj oblik terapije pristupačnijim”, ističe Kecman.
Dodaje da su najbolji promoteri njihovih zajedničkih rezultata i rada njihovi takmičari u parakonjičkim disciplinama koji su u prethodnom period prošli kroz program terapije uz pomoć konja, zadovoljili terapijske ciljeve, razvili svoje psihofizičke sposobnosti i danas su uspješni sportisti sa nizom zapaženih rezultata, kako u zemlji tako i u inostranstvu.
“Naši takmičari se takmiče u dvije discipline u više kategorija. Paradresura, na programu Paraolimpijade i Parkursko jahanje na program Specijalne olimpijade. Primarni cilj je da sport učinimo dostupan svima, a licim sa invaliditetom i razvojnim poteškoćama damo priliku da kroz sportsko takmičenje pokažu svoje mogućnosti, razbiju predrasude, jačaju samopuzdanje i kvalitetno i svrsishodno provode slobodno vrijeme”, zaključuje Kecman.